Taraf Gazetesi Düşünmek Taraf Olmaktır
Cari açıkta kandırmaca
Dün cari açık rakamları açıklandı. Ve cari açık Mart ayında 4 milyar 961 milyar dolar oldu. Yine bu yılın ilk üç ayında toplam cari açık 10 milyar 910 milyar dolar, 12 aylık cari açık ise 45 milyar 499 milyar dolara ulaştı. Böylece Ocak ayında 43 milyar 377 milyon dolar olan 12 aylık cari açık Mart ayında yaklaşık 2 milyar dolar arttı.
ÜRETTİĞİNDEN FAZLA HARCARSAN CARİ AÇIK OLUR
Gelelim cari açığın ne olduğuna…
Bildiğiniz gibi cari açık bir ülkenin ürettiğinden fazla harcadığı anlamına geliyor. Yani ürettikleriniz 750 milyar dolar, harcadıklarınız 800 milyar dolar olunca aradaki fark cari açığı oluşturuyor. Ve bu 50 milyar dolarlık cari açığı finanse etmek için cari fazla veren ülkelerden borç almanız gerekiyor. Tabii cari açık tutarı yüksek olunca borcun faizi de sürekli artıyor.
Peki, cari açık 13 yıldır niye bir türlü kapanamadı?
Kapanamadı, çünkü AKP hükümetlerinin ekonomi yönetimleri 13 yıldır dış ticarete konu olan mal üretimine kaynak ayırmadı. Yüksek faiz- düşük kur politikasıyla sıcak parayı bu ülkeye çekti. Ve bu parayı dış ticarete konu olmayan lüks AVM, lüks konut, lüks lokanta, lüks kamu binaları ve lüks otomobillere yatırdı. Böylece ihraç edebileceğimiz malların üretimi azaldı.
İşte hükümet, tarım ve sanayiye kaynak aktarmadığı için mal ihracatı son üç yıldır 152 milyar dolar düzeyinde takıldı kaldı. Tabii bu arada mal ithalatı azalmadı 240 milyar dolar tutarında kaldı. Böylece dış ticaret açığı son üç yıldır 90 milyar dolar düzeyinde seyrine devam etti. Demek ki dış ticaret açığını kapatacak mal ihracatı yapılamadı. Sadece turizm gelirleriyle mal ithalatının bir kısmı karşılanmaya çalışıldı. Dolayısıyla cari açık 45-50 milyar dolar düzeyinde kaldı ve kapanamadı.
ÜRETTİĞİNDEN FAZLA HARCA, SONRA PETROL FİYATI YÜKSEK OLDUĞUNDAN CARİ AÇIK VAR DİYE KANDIR
Şimdi gelelim bütün bunları niye anlattığımıza…
Anlattık, çünkü 13 yıldır AKP hükümetlerinin ekonomi yönetimleri cari açığın yüksek petrol fiyatlarından kaynaklandığını ileri sürdü. Hâlbuki son bir yılda brent ham petrolün varil fiyatı 116 dolardan 45 dolara kadar geriledi. Ve şu sıralar brent ham petrolün fiyatı 64 dolar civarında seyrediyor.
Bu arada Petrol İhraç Eden Ülkeler Organizasyonu’nun (OPEC) fiyat senaryolarına göre ham petrolün fiyatı önümüzdeki 10 yıl içerisinde artık 100 doları göremeyecek. Demek ki bundan böyle ham petrol fiyatları yüksek olmayacak. O hâlde AKP’nin ekonomi yönetiminin petrol fiyatı yüksek dolayısıyla cari açık da yüksek söyleminin bir kandırmaca olduğu ortaya çıktı. Çünkü ham petrolün varili yarı fiyatına düştüğü hâlde cari açık yine yükseliyor. Demek ki cari açığın nedeni yüksek ham petrol fiyatı değil. O hâlde cari açığın kaynakların yanlış dağıtılması nedeniyle ortaya çıktığını söylemek herhalde yanlış olmaz.
Kısaca ihracat için mal üreten sanayi ve tarıma kaynak aktarmayıp, kaynakları lüks binalara, lüks otomobillere harcayınca işte sonuç böyle yüksek tutarlı cari açık oluyor.
*
Not :
Geçmiş yazılara şu linkten ulaşabilirsiniz:
