
CHP ekonomide öne geçti
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu dün merakla beklenen Merkez Türkiye projesini açıkladı. Sunumun ardından ilk karşılaştığımız soru “Bu proje gerçek mi, uygulanabilir mi?” oldu. Evet, bu proje gerçek ve uygulanabilir bir proje. Çünkü Türkiye emlak değeri yüksek bir ülke. Türkiye’den 1,5 milyar nüfusa ve 21,6 trilyon dolarlık bir pazara 4,5 saate ulaşılabiliyor. Ama Türkiye bu emlak değerinden son 13 yılda faydalanamadı. İhracata yönelik mal üretmek yerine dış ticarete konu olmayan lüks AVM, lüks konut, lüks kamu binaları ve lüks otomobillere kaynaklarını harcadı.
TÜRKİYE SON 13 YILDA DÜNYA EKONOMİSİNDEN YETERLİ PAYI ALAMADI
Dolayısıyla gelişmekte olan ülkelerin dünya hâsılasından aldığı pay son otuz beş yılda yüzde 20’den yüzde 57’ye çıkarken Türkiye’nin payı diğer ülkeler gibi çoğalmadı. Üstelik Kılıçdaroğlu’nun söylediği gibi son 13 yılda Anadolu boşaldı. Çiftçi inşaat işçisi olarak büyük şehirlere göç etti. İşte bu proje şimdi Anadolu’yu tekrar üretim merkezi hâline getirecek, göçü önleyecek bir proje oluyor.
MEGA KENT KAMU- ÖZEL SEKTÖR İŞBİRLİĞİ İLE YAPILACAK
Hemen projenin özelliklerine bakalım; Merkez Türkiye projesi Kamu- Özel Sektör İşbirliği (KOİ) yöntemiyle yapılacak. Ve 40 milyar dolar kamu, 160 milyar dolar özel sektör yatırımıyla proje tamamlanacak. Kamu yatırımları 2023’e kadar tamamlanacak. Proje tam 2 milyon 200 bin kişiye istihdam sağlayacak. Tamamlandığında ekonomiye katkısı yıllık 140 milyar dolar olacak. Proje güneyde Mersin ve İskenderun Limanlarına kuzeyde Trabzon Limanı’na bağlanacak. Mega Kent yeni havaalanları, otoyollar ve demiryollarıyla mevcut altyapıyla bütünleşecek. Tabii bu mega kent küresel ekonomiye de büyük bir katkı anlamına geliyor.
Peki, Merkez Türkiye projesi hangi tasarıma dayanıyor?
Şu tasarıma dayanıyor, dünyada Latin Amerika, Doğu Asya ve Çin İpek Yolu projeleriyle altyapı bütünleşmesi sağlanıyor. İşte Merkez Türkiye projesi bu üç projeye entegre olan doğru tasarlanmış bir proje oluyor. Böylece dünyanın pek çok ülkesinden gelen yatırımcı mallarını Anadolu’nun ortasında kurulacak bu mega kentte üretecek, ambalajlayacak, depolayacak, pazarlayacak. Dolayısıyla 50-55 günde pazara ulaşabilen ürünler mega kentten 15 saatte istenen pazara gönderilebilecek. Böylece ürün maliyetleri yüzde 20 azalacak.
2035’TE MİLLİ GELİR 2,7 TRİLYON DOLAR OLACAK
Tabii ürünlerde maliyet azalması refahın artması anlamına geliyor. İşte bu refah artışından Türkiye de faydalanacak. Proje tamamlandığında 2035 yılında kişi başına gelir bu ülkede 30.294 dolara, mega şehirde 33.323 dolara yükselecek. İhracat 2035’te 690 milyar dolar olacak. Türkiye’nin milli geliri 2,7 trilyon dolara ulaşacak. Yıllık büyüme hızı yüzde 6 düzeyinde olacak. İşsizlik yüzde 5’e gerileyecek.
Bu arada unutmadan belirtelim Mega Kent özel bir yasaya sahip olacak. Valisi bulunacak ama sivil toplum ağırlıklı yönetilecek. TOBB, TİM, UND, Turizm dernekleri yönetimde ağırlıklı olacak.
MEGA KENT’İN GERÇEKLEŞMESİ İÇİN DEMOKRASİ ŞART
Gelelim projenin hayata geçmesi için en önemli konuya…
Tabii böyle bir projenin gerçekleşmesi için ön şart, hukuk devleti ve demokrasinin ülkede geçerli olması oluyor. Son dönemde hukuk devletinden uzaklaşılması Türkiye’den yabancı sermaye kaçışına neden oldu. Ve bu yılın ilk üç ayında 24 milyar doları doğrudan sermaye ve 17 milyar doları portföy yatırımı olmak üzere toplam 41 milyar dolarlık yabancı sermaye bu ülkeyi terk etti. O hâlde CHP’nin ilk yapacağı iş hukuk devletinin kurulması ve demokrasinin ülkede hâkim kılınması olacak. İşte bu nedenle dün yaptığı sunumda Kemal Kılıçdaroğlu hukuk devleti ve demokrasinin Mega Kent projesinin ön şartı olduğunu belirtti.
Anlayacağınız CHP’nin Merkez Türkiye projesi ayakları yere basan bir proje. Bu arada Kılıçdaroğlu’nun emekliye iki maaş ikramiye ve 1500 lira asgari ücret önerisi iç talebi canlandırmak için iyi bir ekonomik politika tasarımı oldu. Yine Merkez Türkiye projesi bu defa Türkiye ekonomisinin dünya hâsılasından yeterli payı alabilmesi için yeni bir öneri oluyor. Bu projenin hayata geçirilmesinde fayda var. Bir de CHP’nin, Merkez Türkiye projesiyle ekonomide bir adım daha öne geçtiğini belirtmekte fayda var.