Taraf Gazetesi Düşünmek Taraf Olmaktır
CHP’nin önerilerinin bütçede karşılığı var
Geçen yıl Türkiye ekonomisi yüzde 2,9 oranında büyüdü. Ama dolar cinsinden yüzde 2,8 oranında küçüldü. Milli gelir 823 milyar dolardan 800 milyar dolara geriledi. Böylece kişi başına gelir 10 bin 822 dolardan 10 bin 404 dolara geriledi. Yani vatandaş bir yılda 418 dolar fakirleşti.
Yine bu yılın ilk üç ayında ihracat sırasıyla bir önceki yıla göre Ocak’ta yüzde 9,8, Şubat’ta yüzde 13 ve Mart’ta yüzde 13,4 oranında geriledi. Bu arada Ocak 2015’te işsizlik yüzde 11,3 oldu. Gıda enflasyonu Mart ayında yüzde 14,1’e yükseldi. Bu arada tarım ürünleri üretim fiyatları Mart ayında yıllık 15,4 oranında yükselerek adeta rekor kırdı.
KEYFÎ VERGİ CEZALARI VE MAKUL ŞÜPHEDEN MÜSADERE NEDENİYLE 5,4 MİLYAR DOLAR YATIRIMI KAÇIRDIK
Kısaca Türkiye ekonomisi dünya ekonomisinin tam aksine daralmaya başladı. Tabii bu arada Türk parası en kırılgan para birimi hâline geldi. Üç ayda yüzde 22 oranında değer kaybetti. Türkiye’de oturanların yurtdışında doğrudan yatırımları 5,4 milyar dolara yükseldi. Yani Türkiye’de oturan yatırımcı artık sermayesini yurtdışına götürmeye başladı.
Peki, yatırımcı niye sermayesini yurtdışına götürmeye başladı?
Başladı, çünkü iktidar, vergi müfettişlerini siyasi bir kılıç olarak kullanmaya başladı. Yine iktidar, makul şüphe nedeniyle vatandaşın mal varlığına el koyma yetkisi getirdi. İşte bu otoriter uygulamalar yatırımları durdurdu. Ve sermayenin hızla yurtdışına çıkışına neden oldu. Ve olmaya devam ediyor.
EMEKLİYE İKİ MAAŞ İKRAMİYE EKONOMİYİ CANLANDIRIR
Gelelim şimdi CHP’nin seçim beyannamesine…
Bazıları bu beyannamede önerilenlerin kaynağının olmadığını ileri sürüyorlar. Oysa CHP’nin önerilerinin kaynağı var. Şöyle var; emekliye iki maaş ikramiye 26 milyar lira tutuyor. Hâlbuki faiz dışı fazla olarak 2015 bütçesinde 33 milyar lira bulunuyor. Bu para emekliye ödenecek ikramiyeye yeter de artar bile. Çünkü ekonominin durgunluk dönemlerinde bu kadar yüksek tutarda faiz dışı fazla ayırıp borç stokunu hızla indirmeye gerek yok. Zaten Türkiye’nin kamu borç sokunun milli gelire oranı yüzde 35 olduğu için bu düzey Maastricht Kriterleri’nin istediği yüzde 60 oranının altında bulunuyor. Bir de borç yükünün az olması güvence değil. Çünkü İrlanda yüzde 25 kamu borç yükü düzeyindeyken krize girdi. Önemli olan ekonomide sürdürülebilir ve yüksek oranlı büyüme hızını tutturmak oluyor. Yoksa düşük borç yükü ülkeyi krizden korumuyor. Çünkü büyüyemeyen ekonomi krize giriyor. Şu anda Türkiye’nin yaşadığı işte bu. Kamu borç yükü düşük ama ekonomi krizde. Kamu borç yükü düşük diye dolar durmuyor. Türk parası sürekli değer kaybediyor.
Bu arada yüksek faiz nedeniyle kredi kartı ve tüketici kredilerinin gecikme faizini ödeyemeyip hapse giren 89 bin kişiyi ve hapisten kaçan 436 bin kişiyi kurtarmak için önerilen çözümün yükü 2 milyar lira oluyor. Bu maliyetin karşılığı da kamu bankalarınca kredilendirilip batan AVM’lerin ekonomiye kazandırılmasıyla karşılanabilir.
FAİZ DIŞI FAZLA 33 MİLYAR LİRAYA İLAVE OLARAK KAMUNUN 19,8 MİLYAR LİRA SENYORAJ GELİRİ VAR
Bu arada devlet son 12 ayda 19,7 milyar lira senyoraj yaptı. Rezerv para son 12 ayda 90,1 milyar liradan 103,1 milyar liraya yükseldi. Yani para basarak 13 milyar lira ve enflasyon vergisinden 6,8 milyar lira elde edildi. Tabii bu tutar kamu bütçesinde teknik olarak gizli kaynaktır. Operasyonel bütçe açığı kavramı içinde değerlendirilir. Vatandaş bunu bilemez. Bu miktar para asgari ücret artışı, aile sigortası, askerlik desteği, çiftçiye gelir garantisi verilmesi ve işsiz evlat vergisinin kaldırılmasıyla oluşan giderleri kolayca karşılar.
İşte bu nedenle CHP’nin önerilerinin matematiği var. Ve öneriler gerçekleştiğinde gerileyen ekonomi canlanacağından vergi tabanı genişleyip bütçe gelirleri de artar.
CHP’NİN HUKUKİ GÜVENCE VERMESİ EKONOMİYİ BÜYÜTÜR
Bir de CHP hükümet olduğunda işadamına öngörülebilir hukukun olacağı ve siyasi amaçlı vergi teftişinin olmayacağı sözünü beyannamede verdiği için yatırımlar artar. Yabancı sermaye girişi çoğalır. İşte bu nedenle işsizlik azalacağı için gelir dağlımı da düzelir.
Kısaca CHP’nin önerileri ekonomiyi canlandıran, büyümeyi sağlayan, işsizliği azaltan öneriler oluyor. O hâlde kamu kesiminde bu önerileri gerçekleştirecek kaynağın olduğunu belirtmekte fayda var.
*
Not:
Geçmiş yazılara şu linkten ulaşabilirsiniz:
