Taraf Gazetesi Düşünmek Taraf Olmaktır
Türkiye dolara karşı niye kırılgan
En son yayınlanan verilere göre bu ülkede para arzı sürekli artıyor. Tabii bu arada Merkez Bankası’nın döviz rezervleri azalıyor.
Peki, bu durum ne anlama geliyor?
Şu anlama geliyor; Türkiye’nin kırılganlığı artıyor. Oysa Türk parasında son beş ayda yüzde 24 oranında değer kaybı oldu. Bu değer kaybının Türk mallarına talebi artırması gerekiyordu. Ama olmadı. Yaşanan yüksek oranlı devalüasyon aracılığıyla rekabet gücü kazanıldığı için ihracatın artması gerekirken ihracat ilk dört ayda azaldı. Böylece Merkez’in rezervleri de azaldı.
Gelelim şimdi kırılganlığın arttığını gösteren verilere…
Bu ülkede geniş tanımlı para arzı (M2) 2 Mayıs 2014’te 931 milyar lira tutarındaydı.
MERKEZ BANKASI’NIN KIRILGANLIĞI ÇOĞALDI
Peki, şimdi ne oldu?
Geniş tanımlı para arzı yüzde 18,1 oranında artarak 30 Nisan 2015’te 1 trilyon 100 milyar liraya yükseldi. Bu arada aynı dönemde Merkez’in döviz rezervleri 129,5 milyar dolardan 122,8 milyar dolara geriledi.
Böylece teorik dolar kuru 7 lira 18 kuruştan 8 lira 95 kuruşa yükseldi. İşte bu yükseliş Merkez Bankası riskinin ya da kırılganlığının hızla arttığını bize gösterdi. Çünkü geniş tanımlı para arzı ve döviz rezervleri arasındaki ilişki bize Merkez Bankası’nın kırılganlığının azaldığını ya da çoğaldığını gösteriyor. O hâlde para arzı artarken döviz rezervleri azaldığına göre Merkez’in kırılganlığının çoğaldığını söyleyebiliriz.
Bu arada bankaların kısa vadeli dış borçlarının son bir yılda 90 milyar dolardan 96 milyar dolara yükseldiğini belirtelim. Dolayısıyla hem Merkez’in riski, hem de bankaların riski çoğaldığı için yeni bir şok döviz fiyatlarında aniden yükselişe neden olabilir. Örneğin Amerikan Merkez Bankası’nın normal para politikasına dönüp faizleri artırması hâlinde Türkiye ikinci bir şok yaşayabilir. Ve Merkez bu durumda doların yükselişini durduramayabilir.
Anlayacağınız kırılgan bir Merkez Bankamız var.
*
Not:
Geçmiş yazılara şu linkten ulaşabilirsiniz:
